Sultanahmet Camii/İstanbul

Sultanahmet Camii, dünya çapında tanınan ve Türkiye'nin en önemli turistik yerlerinden biri olan muhteşem bir yapıdır. Bu cami, Osmanlı İmparatorluğu'nun en büyük döneminde inşa edilmiştir ve Mimar Sinan'ın öğrencisi olan Sedefkâr Mehmet Ağa tarafından tasarlanmıştır. Caminin inşası, 1609 yılında Osmanlı Padişahı I. Ahmed tarafından emredilmiştir ve yaklaşık yedi yıl süren bir süreçte tamamlanmıştır. Sultanahmet Camii, 1616 yılında ibadete açılmıştır. Cami, adını inşa ettiren Sultan I. Ahmed'den almıştır.

I. Ahmed, caminin inşasını emrettiğinde, amacı hem İstanbul'un manevi kalbini güçlendirmek hem de önceki padişahların kendilerine ait camilere nazaran daha büyük ve ihtişamlı bir cami inşa etmekti. Burasi, Osmanlı İmparatorluğu'nun gücünün ve ihtişamının bir sembolü olarak görülüyordu. Caminin yeri, Bizans hipodromunun yanında, Ayasofya'nın karşısında dikkatlice seçilmiştir. Bu konum, caminin hem İstanbul Boğazı'na hem de Marmara Denizi'ne muhteşem bir manzarasını sağlar. Ayrıca, caminin konumu itibariyle İstanbul'un tarihi yarımadasının merkezinde yer alır. Sultanahmet meydani, İstanbul'un manevi ve kültürel yaşamının kalbi olmasını sağlamıştır. Sultanahmet Camii, sadece Türkiye'nin değil, dünyanın en tanınmış ve sevilen mimari yapılarından biridir. Osmanlı mimarisinin eşsiz örneklerinden biri olan bu cami, ziyaretçilerine hem tarihi bir bakış açısı sunar hem de dini öneminin yanı sıra sanatsal ve mimari güzelliğini sergiler. Restorasyonun ardından, cami eski ihtişamını yeniden kazanmış ve ziyaretçilerini ağırlamaya devam etmektedir.

Sultanahmet Camii: Mimari Bir Şaheser

Sultanahmet Camii, ana kubbesi, altı minaresi ve sekiz ikincil kubbesi ile iki yüzyıllık Osmanlı camii mimari gelişiminin bir sonucu olarak karşımıza çıkar. Tasarımında komşusu Ayasofya'nın bazı Hristiyan unsurları, geleneksel İslam mimarisiyle harmanlanmış ve bu sayede klasik dönemin son büyük camisi olarak kabul edilir. Mimar Sedefkâr Mehmed Ağa, usta Mimar Sinan'ın fikirlerini sentezleyerek bu yapıyı büyüklük, kudret ve ihtişam hedefiyle tasarlamıştır.

Sultanahmet Camii: İç Cephe Detayları

Camimizin içi, alt katlarında ve her iskelede, İznik'te (eski Nicaea) yapılan elliden fazla farklı lale tasarımıyla süslenmiştir. 20.000'den fazla el yapımı İznik tarzı seramik, iç cepheyi kaplar. Alt katlardaki fayanslar geleneksel Anadolu tasarımında, galeri katındaki tasarımlar ise çiçek, meyve ve selvi desenlidir. Her bir seramik, İznik'in en iyi ustalarının elleriyle yapılıp, padişahın kararnamesi ile tespit edilen ücret karşılığında ödenmiştir.

Sultanahmet Camii: Kaligrafi Sanatı

Camimizin iç bölümünün üst katlarına mavi boya hakimdir ve karmaşık tasarımlara sahip 200'den fazla pencere, bugün avizeler tarafından desteklenen doğal ışığı almaktadır. Süslemelerin çoğu, en iyi kaligraf ustası olduğu düşünülen Seyyid Kasim Gubar tarafından yapılmış Kur'an'ın ayetlerini içerir.

Sultanahmet Camii: Zemin Detayları

Zeminler, muminler tarafından bağışlanan ve yıprandıklarında düzenli olarak değiştirilen halılarla kaplıdır. Her yarı kubbede 14 pencere ve merkezi kubbede 28 (dördü kör) bulunur. Bu pencereler için renkli camlar, özel olarak Venedik Signoria tarafından imal edilmiş ve sultanın armağanı olmuştur. Caminin içindeki en önemli unsur ise, oyulmuş mermerden yapılmış mihraptır, üzerinde sarkıt bir niş ve üzerinde çift yazıtlı bir panel bulunur. Bitişik duvarlar seramik karolarla kaplanmıştır. Mihrabın hemen sağında, imamın vaazını öğlen namazı vakti saatinde veya kutsal günlerde gerçekleştirdiği sırada durduğu, zengin bir şekilde dekore edilmiş olan minber yer alır. Cami, en kalabalık olduğu zamanlarda bile camide bulunan herkes imamı görebilecek ve duyabilecek şekilde tasarlanmıştır.

Sultanahmet Camii Aydınlatma ve Avlu 

Sultanahmet Camii'nin içerisinde bulunan birçok lamba, geçmiş dönemlerde altın ve değerli taşlarla süslenmişti. Deve kuşu yumurtaları ve kristal toplar, lambaların içinde yer alan cam kaseler arasında bulunurdu. Ancak bu süslemeler, bugün için artık müzelerde sergilenmektedir. Duvarlara işlenmiş olan muhteşem tabletler, halifelerin ve Kuran'dan alınmış ayetlerle yazılmıştır. Bu eserlerin ilk hali, 17. yüzyılda yaşayan ünlü hattat Seyyid Kasim Gubari tarafından yapılmıştı, ancak yıllar içinde birçok kez restore edildi.

Caminin geniş ön avlusu, benzersiz bir mimari yapısına sahiptir. Süleymaniye Camii'nin cephesiyle benzer bir yapıda olan bu avlu, köşe kubbelerinde bulunan taret yerleri ile öne çıkar. Avlunun kendisi, caminin boyutlarına eşdeğerdir ve etrafı çok kubbeli bir çarşı ile çevrilidir. Her iki tarafta da abdest alınabilecek yerler mevcuttur.

Avlunun merkezinde, boyutları avluya göre daha küçük olan altıgen bir çeşme bulunur. Avluya giriş sağlayan anıtsal fakat dar geçit, çarşıdan mimari olarak öne çıkar. Bu geçidin üzeri, uzun bir silobat üzerinde yivli bir kubbe ile taçlandırılmış ince bir sarkıt yapısı ile kaplıdır.

Avlunun batı tarafında, ziyaretçilere Sultanahmet Camii ve genel olarak İslam hakkında bilgi sunan "Cami Bilgi Merkezi" bulunur. Bu merkez, tarihi bir ilköğretim okulu olan Sibyan Mektebi'nde hizmet verir.

Avlunun batı girişinin üst kısmında asılı olan ağır bir demir zincir bulunur. Bu zincir, sadece sultanın at sırtında cami avlusuna girebilmesi için yerleştirilmiştir. Padişahın, Allah karşısında alçak gönüllülüğü simgelemek adına, başını eğmek zorunda kaldığı bu zincir, tarihi Sultanahmet Camii'nin önemli detaylarından biridir.

Mimarisi: Caminin mimarı Sedefkar Mehmet Ağa'dır. Usta Mimar Sinan'ın öğrencisi olan Mehmet Ağa, mimari anlamda yeni bir soluk getirerek camiye benzersiz bir görünüm kazandırmıştır. Yapılış Tarihi: Cami, 1609 yılında inşa edilmeye başlanmış ve 1616 yılında tamamlanmıştır. Kubbe ve Minareler: Sultanahmet Camii, ana kubbesi, altı minaresi ve sekiz ikincil kubbesi ile dikkat çeker. Ana kubbenin çapı 23,5 metre, yüksekliği ise 43 metredir. Caminin altı minaresi bulunur ki bu, Osmanlı camileri arasında bir ilk ve tek örnektir. 

İç Dekorasyon: Caminin içi 20.000'den fazla el yapımı İznik tarzı seramik ile kaplanmıştır. Bu seramiklerin arasında elliden fazla farklı lale deseni bulunmaktadır. 

Kaligrafi: Cami içerisinde çok sayıda Kur'an ayeti ve kaligrafik süslemeler bulunur. Bu yazılar, en iyi kaligraf ustası olduğu düşünülen Seyyid Kasim Gubar tarafından yapılmıştır. 

Pencereler: Cami içerisinde 200'den fazla pencere bulunur. Bu pencereler doğal ışığı içeri alarak caminin aydınlık bir atmosfere sahip olmasını sağlar. 

Mihrap ve Minber: Mihrap, oyulmuş mermerden yapılmış ve üzerinde sarkıt bir niş ile çift yazıtlı bir panel bulunur. Minber, imamın vaazını verdiği, zengin bir şekilde dekore edilmiş bir yapıdır. Zemin: Zemin, muminler tarafından bağışlanan ve yıprandıkça değiştirilen halılarla kaplıdır. Kapasite: Cami, toplamda 10.000 kişiye kadar ibadet edebilecek kapasiteye sahiptir. 

Bahçesi ve Avlusu: Cami, geniş bir avlu ve bahçeyle çevrilidir. Bu alanlar, camiye gelen ziyaretçilere huzur dolu bir atmosfer sunar. Bu bilgiler, Sultanahmet Camii'nin mimari ve teknik detaylarını içermektedir. Ancak cami, bu teknik detaylarının ötesinde, benzersiz güzelliği, tarihi önemi ve kültürel değeri ile de dünya çapında tanınır ve ziyaretçileri tarafından hayranlıkla karşılanır.