Türk Lokumu

Türk lokumu, şeker, su, nişasta ve aroma vericilerin belirli oranlarla kaynatılmasıyla elde edilen, kıvamı yumuşak ve elastik geleneksel bir tatlıdır. Osmanlı döneminden beri süregelen bu tatlı, “rahat-ul hulküm” (boğazı rahatlatan) ifadesinden türemiştir ve geçmişte bal ve unla yapılırken, 18. yüzyılda rafine şeker ve mısır nişastasının kullanılmasıyla bugünkü halini almıştır.

Lokum üretiminde asıl önemli olan şey kıvam ve süreç yönetimidir. Malzemeler uzun süre karıştırılarak pişirilir; bu işlem esnasında karışım yavaş yavaş yoğunlaşır, şeffaflaşır ve esnek bir yapıya kavuşur. Pişirme süresi, sıcaklık kontrolü ve sürekli karıştırma işlemi, ürünün kalitesini belirler.

Lokuma aroma kazandırmak için gül suyu, limon tuzu, damla sakızı gibi malzemeler kullanılır. Ayrıca içine fıstık, ceviz, fındık gibi kuru yemişler de eklenerek çeşitlendirilir. Pişirilen lokum, nişastayla kaplanmış tepsilere dökülür, soğutulur ve ardından küçük kareler halinde kesilerek pudra şekeriyle kaplanır.

Cevizli Lokum Tarifi

Püf Noktaları

Kıvam: Şeffaf ve elastik yapı elde edilmeli.

Karıştırma: Sürekli ve sabırlı olun; topaklanma olmasın.

Ceviz Kalitesi: Taze ve kavrulmamış ceviz tercih edin.

Kesme: Bıçağı ıslatarak veya hafif yağlayarak kesin.

Tüm dünyada “Turkish Delight” olarak tanınan Türk lokumu, yüzyıllar içinde yalnızca tatlı bir ikram olmaktan çıkmış; çeşitliliğiyle bir zanaat, bir kültür mirası haline gelmiştir. Lokumun temel yapısı şeker, su, nişasta ve hafif bir asitle (genellikle limon tuzu) oluşsa da, içine katılan malzemelere ve kullanılan tekniklere göre sayısız form kazanır. İşte Türkiye'nin dört bir yanında sevilen, en dikkat çekici Türk lokumu çeşitleri:

▪️ Sade Lokum-Geleneksel lokumun en yalın hali. Yumuşak dokusu ve şeker kaplamasıyla sade lokum, klasik sevenlerin tercihidir. Genellikle pudra şekeriyle kaplanır; bazen hindistanceviziyle sunulur.

▪️ Fıstıklı Lokum-Özellikle Antep fıstığı ile hazırlanan bu lokum, hem görüntüsü hem lezzetiyle en çok aranan türlerden biridir. "Çifte kavrulmuş" versiyonu, kıtır dokusu ve yoğun fıstık aromasıyla öne çıkar.

▪️ Fındıklı Lokum-Karadeniz'in Giresun ve Ordu fındıkları kullanılarak hazırlanan bu tür, yerel üreticilerin gözdesidir. Hafif kıtır yapısı ve dengeli şeker oranıyla klasik lezzetlere modern bir yorum getirir.

▪️ Cevizli Lokum-Ceviz parçalarıyla hazırlanan ve genellikle rulo şeklinde kesilerek sunulan bu çeşit, Anadolu’nun pek çok bölgesinde geleneksel bayram tatlısı olarak tercih edilir.

▪️ Güllü Lokum-İstanbul ve Isparta başta olmak üzere Türkiye’nin birçok yerinde sevilen bu çeşit, gül suyu ya da gül yaprağı esansı ile aromatize edilir. Narin kokusu ve zarif lezzetiyle öne çıkar.

▪️ Naneli Lokum-Serinletici özelliği sayesinde yaz aylarında daha çok tercih edilir. Ferahlatıcı aroması sayesinde çay veya kahve sonrasında iyi gider.

▪️ Kaymaklı Lokum-Özellikle Afyonkarahisar'a özgü olan bu tür, kremsi yapısı ve yoğun lezzetiyle bilinir. Genellikle açık renkli ve tazeliğini uzun süre koruyabilen bir formdadır.

▪️ Meyveli Lokumlar-Portakal, limon, çilek, nar, vişne ve ayva gibi meyve özleriyle tatlandırılan bu lokumlar, rengarenk görünümleriyle özellikle çocukların favorisidir.

▪️ Çikolata Kaplı Lokum-Modern damaklara hitap eden bu çeşit, geleneksel lokumun dışının bitter ya da sütlü çikolatayla kaplanmasıyla elde edilir. Hediyelik kutularda sıkça yer bulur.

▪️ Sakızlı Lokum-Ege Bölgesi’ne özgü olan bu lokum, damla sakızıyla tatlandırılır. Hafif aromatik tadı ve benzersiz kokusuyla dikkat çeker.

▪️ Safranlı Lokum-Sadece Safranbolu’da üretilen bu nadir lokum çeşidi, adını içeriğinde kullanılan değerli safran bitkisinden alır. Altın sarısı rengi ve karakteristik aromasıyla tanınır.

▪️ Kuş Lokumu-Minik boyutlu, yumuşak ve genellikle kahve yanında sunulan bu tür, özellikle misafirliklerde sıkça ikram edilir. Sade ya da hafif aromalı olarak üretilir.

▪️ Osmaneli Ayva Lokumu-Ayva püresiyle hazırlanan ve coğrafi işaretli bir ürün olan bu lokum, hem meyvemsi hem de geleneksel bir tat profiline sahiptir.

İstanbul’da Türk Lokumu Nereden Alınır?

Türk lokumu, İstanbul’un tarihi dokusuyla bütünleşmiş, geçmişten günümüze uzanan bir tatlı geleneğidir. Şehir, bu eşsiz lezzetin hem geleneksel hem de yenilikçi yorumlarını sunan dükkânlarıyla adeta bir lokum haritası gibidir. İstanbul’un çarşıları, pasajları ve köklü pastaneleri, taze ve kaliteli lokum çeşitleriyle her damak tadına hitap eder.

Kapalıçarşı, İstanbul'da lokum alışverişinin ilk akla gelen adreslerinden biridir. Burada, yüzyıllardır hizmet veren Hacı Bekir, Koska ve Hazer Baba gibi markaların lokumlarını orijinal haliyle bulabilir, el yapımı ve katkısız ürünleri keşfedebilirsiniz. Özellikle hediyelik kutular için oldukça zengin seçenekler sunar.

Mısır Çarşısı, Eminönü’nün kalbinde yer alır ve rengârenk lokum tezgâhlarıyla ünlüdür. Hafız Mustafa başta olmak üzere pek çok yerel üreticinin lokumlarını burada tadabilir, mis gibi gül suyu ve damla sakızı kokuları eşliğinde alışveriş yapabilirsiniz.

Kadıköy’de ise lokumun yenilikçi yüzü karşımıza çıkar. Cemilzade, dört kuşaktır geleneksel tarife sadık kalarak üretim yaparken, farklı aromalar ve modern dokunuşlarla da dikkat çeker. Hemen yakınında yer alan Şekerci Cafer Erol, nostaljik ambiyansı ve zengin ürün çeşitliliğiyle hem yerel halkın hem turistlerin uğrak noktasıdır.

Avrupa Yakası’nda Hafız Mustafa’nın Sirkeci ve Eminönü şubeleri, lokum tutkunlarını cezbeden bir başka duraktır. Beyoğlu’nda ise küçük ama köklü bir marka olan Üç Yıldız Şekerleme, özellikle sakızlı ve güllü lokumlarıyla öne çıkar.

Safranbolu lokumu arayanlar için ise Fatih’teki Meşhur Safranbolu Lokumcusu, geleneksel reçeteyi İstanbul’da yaşatmaya devam eder.

Lokum severler için bir diğer pratik seçenek de online sipariş imkânıdır. Grandturkishbazaar.com, sultanofbazaar.com ve hepsiburada.com gibi güvenilir platformlardan, Hacı Bekir, Koska ve Hazer Baba gibi tanınmış markaların ürünlerini yurt içi ve yurt dışı teslimatla satın alabilirsiniz.

🟨 İpucu: Lokum alırken tazelik en önemli kriterdir. Kapalı ambalajda satılan ürünler genellikle daha uzun ömürlüdür. Hediyelik için ise, süslü kutular ve cam kavanozlar estetik tercih olarak öne çıkar.

Malzemeler:

• 1 litre süt
• 1 su bardağı toz şeker
• 1 su bardağı un
• 100 gram margarin
• 1 paket vanilya

Üzeri için:

• Hindistan cevizi
• 1 paket kakaolu krem şanti

Süslemek için:

• Antep fıstığı

Yapılışı:

Merhaba! Bugün sizlere, sofralarınızı zenginleştirecek nefis ve hafif bir sütlü tatlı tarifi sunuyorum. Sarayların zarafetine yakışır bu lezzet, hem günlerin yıldızı olacak hem de misafirlerinizin damağında unutulmaz bir tat bırakacak. Şimdi tarifimize adım adım geçelim.

Başlangıç olarak margarini eritin. Orta boy bir tencereye margarini koyun ve kısık ateşte eritin. Şeker ve unu ekleyip, güzelce kavurun.

Sütü ekleyerek muhallebiyi hazırlayın. Sütü ekleyip karışımı sürekli çırpın. Muhallebi kaynamaya başlayıp göz göz olduğunda ocağı kapatın.

Hindistan cevizini hazırlayın. Geniş bir fırın tepsisine Hindistan cevizini eşit bir katman halinde serpiştirin. Ardından sıcak muhallebiyi dikkatlice Hindistan cevizinin üzerine dökün ve yayarak düzleştirin.

Soğumasını bekleyin. Muhallebinin oda sıcaklığına gelmesini bekleyin. Bu esnada, krem şantiyi paketin üzerindeki talimatlara göre hazırlayın.

Krem şantiyi ekleyin ve soğutun. Hazırladığınız krem şantiyi muhallebinin üzerine ince bir katman olarak sürün. Tepsiyi buzdolabında 3-4 saat dinlenmeye bırakın.

Dilimin ve sarın. Dolapta soğuyan tatlınızı istediğiniz büyüklükte dilimleyin ve her bir dilimi özenle sararak lokum formuna getirin.

Süsleyin ve sunuma hazırlayın. Servis tabağına aldığınız tatlıları Antep fıstığıyla süsleyerek sunuma hazır hale getirin.

Şimdiden afiyet olsun! Yapacaklara kolay gelsin.

Aşk Lokumu Tarifi

Malzemeler:

• 3 paket kakaolu pötibör bisküvi (200 g’lık paketlerden)
• 1 paket burçak klasik bisküvi
• 175 g erimiş ve ılımış margarin
• 1 çay bardağı toz şeker
• 1 paket vanilya
• Yarım çay bardağı süt
• 1 yemek kaşığı kakao
• 1 çay bardağı ince çekilmiş ceviz veya fındık
• Portakal veya limon kabuğu rendesi

Üzeri için:

• 1 paket çikolata sosu
• Sosu hazırlamak için süt

Süslemek için:

Renkli şekerlemeler ve Hindistan cevizi

Yapılışı:

Bisküvileri hazırlayın: Bisküvileri mutfak robotunda un haline gelene kadar çekin. Hazırladığınız bisküvi tozlarını geniş bir kaseye alın.

Diğer malzemeleri ekleyin: Süt dışındaki tüm malzemeleri kaseye ekleyin ve güzelce karıştırın. Karışım toparlanmadıysa yavaş yavaş süt ilave ederek orta sertlikte bir hamur elde edin.

Şekillendirin: Hamurdan ceviz büyüklüğünde toplar yaparak bir borcam ya da tepsiye yerleştirin. Şekil verdiğiniz topları buzdolabında 1-2 saat dinlendirin.

Çikolata sosunu hazırlayın: Çikolata sosunu paketin üzerindeki tarife göre hazırlayın. Buzdolabında dinlenen topları çikolata sosuna batırarak iyice kaplayın. Sosladığınız topları yeniden tepsiye alın.

Süsleyin ve dinlendirin: Çikolata soslu topların üzerini renkli şekerlemeler veya Hindistan ceviziyle süsleyin. Servis öncesinde buzdolabında birkaç saat dinlendirin.

Afiyet olsun!

Püf Noktalar:

• Aşk lokumlarını hazırlarken kıvamını kontrol edin; hamur kolay şekil alacak kadar sert olmalı.
• Çikolata sosuna batırmak için topları iki veya üçlü gruplar halinde sos kabına alın ve iyice soslayın.
• Daha renkli bir sunum için farklı süslemelerle, dilediğiniz gibi çeşitlendirebilirsiniz.

Akşamdan hazırlayıp dolapta bekletmeniz, lezzetini artıracaktır.

Türk lokumu, yüzyıllara dayanan geleneksel bir tatlıdır ve bu gelenek, bir dizi ünlü lokum markası tarafından bugün sürdürülmektedir.

Hafız Mustafa Lokum

1864 yılından bu yana Sirkeci'de titizlikle üretim yapan Hafız Mustafa, yüzlerce şubesi ile yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor. Lokum almak isteyenlerin akıllarına gelen ilk isimlerden biri Hafız Mustafa'dır.

Şekerci Cafer Erol

Osmanlı İmparatorluğu'na dayanan köklü bir geçmişe sahip olan Şekerci Cafer Erol, 1945 yılından bu yana lokum üretmektedir. 50'ye yakın lokum çeşidi sunan Şekerci Cafer Erol, özellikle Kadıköy'deki şubesinde denemeniz gereken fıstıklı lokumuyla ünlüdür.

Cemilzade 1883

1883 yılından bu yana aynı tarifle lokum üreten Cemilzade, Kadıköy'de lokum severlerin beğenisine sunuluyor. Alışılmadık lokum çeşitleriyle tanınan Cemilzade 1883, Kadıköy'ün popüler lokum dükkanlarından biridir.

Ali Muhiddin Hacı Bekir Lokumu

1777'den bu yana lokum üreten Ali Muhiddin Hacı Bekir, dört asırdır lokumun geleneksel lezzetini koruyor. Türk kahvesi ile mükemmel bir ikili olan lokumları Pendik merkezinde bulunmaktadır.

Divan Pastaneleri

16 butik mağazasıyla hem Türkiye'de hem de dünya genelinde tanınan Divan Pastaneleri, el yapımı gurme lokumlarıyla uzmandır. Çeşitli ve doğal Türk lokumu, Divan'ın tatlı anlar sunma konusundaki yeteneğini yansıtır.

Safranbolu Lokumu

Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almış olan Safranbolu Lokum, benzersiz özellikleriyle öne çıkar. İçeriğinde bulunan malzemelerle ağızda ve burunda hoş bir tat bırakır, elastik yapısı sayesinde çiğnenirken rahat bir deneyim sunar. Safranbolu Lokum, Türk lokumunun özgün bir temsilcisidir.