Balat Gezilecek Yerler

Balat, özellikle Facebook ve İnstagram kullanıcıları arasında popülerlik kazanmış, hafta sonları sosyal medya hesapları Balat'ın rengarenk atmosferi ile dolup taşmaktadır. Balat'ın sokakları, kendine özgü dokusuyla fotoğraf ve video çekimleri yapmak isteyenler için bir cazibe merkezi haline gelmiştir. Yerli ve yabancı turistler, özellikle Arap turistler, Balat'ı gezi listelerine eklemiş durumda. Şehrin tarihi dokusunun günümüze kadar aktarıldığı bu nadide semt, hala Yunan ve Osmanlı izlerini masalsı bir tarzda yaşatmaya devam ediyor. Balat'ta gezilmesi gereken pek çok yer bulunmakta; her biri, İstanbul'un zengin tarihini ve kültürünü keşfetmek isteyenleri büyüleyici bir yolculuğa davet ediyor.

Fener Balat

İstanbul'un tarihi şehri, surlarla çevrili Haliç'in kıyısında yer alan Balat, geçmiş ve bugün arasında benzersiz bir denge sunan nostaljik semtlerden biridir. Bu bölge, tarih kokan sokakları ve göz alıcı mimarisiyle sizi zamanın derinliklerine götürür. Balat'ta keşfedilecek pek çok yer bulunmaktadır. Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi, tarihi ve dini önemiyle öne çıkan önemli bir yapıdır. Sancaktar Yokuşu ve Kiremit Caddesi gibi dar sokaklar, sizi zamanda yolculuğa çıkarırken, Yıldırım Caddesi'nin hareketli atmosferi günümüz İstanbul'unu size hatırlatacaktır. Özel Fener Rum Lisesi ve Ortaokulu, eğitim tarihine ışık tutan önemli bir kurumdur. Merdivenli Yokuş, Vodina Caddesi ve Leblebiciler Sokağı gibi sokaklar ise sizi sürükleyici bir gezintiye davet eder. Aya Yorgi Kilisesi ise bölgenin dini mirasını yansıtan etkileyici bir yapıdır. Balat, her bir köşesinde tarih ve kültür barındıran, İstanbul'un benzersiz güzelliklerini keşfetmek isteyenler için ideal bir seçenektir.  

Istanbul Antikacilar

Balat'ta gezerken birçok antika, nostaljik ve ikinci el eşya satan dükkana rastlamak mümkün. Antika dükkanlarının vitrinlerinden bakmak, geçmişe ait bir parça bulmanın heyecanını yaşatıyor. Balat'ta düzenlenen antika müzayedeleri ise bu atmosferi daha da zenginleştiriyor. Maison Balat, Porto Fenari ve Terekeci gibi şirin dükkanlar, Balat'ın bu özel atmosferini yansıtan güzel örneklerden sadece birkaçı. Hızır Çavuş Köprübaşı Caddesi üzerinde bulunan Magical Fener Antikacı, nostaljik radyolar, eski teknoloji gramofonlar ve televizyonlar gibi özel eşyalarla dolu bir cennet sunuyor. Balat'ta geçmişle buluşmak isteyenler için kaçırılmayacak fırsatlar sunan bu antika dükkanları, zamanın izini sürmek isteyenleri bekliyor. 

Antika Eşya Müzayedeleri 

Balat, ünlü antikacıları ve dükkânlarıyla bilinirken, antika müzayede yerlerinin de bu bölgede olmaması düşünülemezdi. Fener Antika Müzayedesi, özellikle öğleden sonraları düzenlenen ve akşam saatlerine kadar devam eden müzayedeleri ile ziyaretçilerin ilgisini çeken bir mekan. Burada çeşitli antikaları uygun fiyatlarla bulabilir, sevdiklerinize eşsiz hediyeler armağan edebilirsiniz. Vodina Caddesi'nde bulunan Fener Antika Müzayedesi, Balat'ın tarih kokan sokaklarında unutulmaz bir zaman geçirmenizi sağlayacak.

Fener Rum Erkek Lisesi, 1881 yılında kırmızı ateş tuğlaları, yüksek ve geniş cephesi ile İstanbul'un tarihi semti Balat'ta, Haliç sırtlarında yer almaktadır. Okul, muazzam mimarisi ve şehrin hafızasındaki özel yeri ile İstanbul'un en görkemli yapılarından biri olarak öne çıkmaktadır. Fener Rum Erkek Lisesi, genellikle Fener Rum Patrikhanesi ile karıştırılsa da, kendine özgü mimarisi ve tarihi ile ayırt edilen bir yapıdır. İstanbul'un fethinden sonra 1454 yılında yapılan anlaşma ile geri dönen Ortodoks Rumların eğitim alabilmeleri amacıyla kurulan bu okul, şehrin kültürel mozaiğinde önemli bir yer tutar. Okulun yapımında kullanılan malzemelerin büyük bir kısmı Fransa'nın Marsilya kentinden getirilmiştir. Bu özel yapı, sadece mimari güzelliği ile değil aynı zamanda tarihi ve kültürel önemi ile de büyük bir değere sahiptir.

Aya Yorgi Kilisesi / Aziz Georgios Manastırı 

Aya Yorgi Kilisesi, Fener Rum Patrikhanesi'nin bir parçası olarak tarihi derinlik taşıyan bir yapıdır. Patrikhanenin bir bileşeni olarak kullanılan kilise, 1614 yılında yeniden inşa edilmiş ve zaman içinde çeşitli restorasyon çalışmaları geçirmiştir. 1991 yılındaki kapsamlı restorasyon, kilisenin 18. yüzyılda sahip olduğu görünüme sadık kalmasını sağlamıştır. Kilisenin iç mekanı, uzun sıralar ve sütun sıralarıyla karakterize edilen üç koridordan oluşan bir bazilika planına sahiptir. Abanoz ağacından yapılmış sütunlar, kilisenin tinsel atmosferine derinlik katar. Aya Yorgi Kilisesi, sadece mimari zarafetiyle değil, aynı zamanda tinsel huzur sunan atmosferiyle de ziyaretçilerini büyülemeye devam etmektedir.

Çıfıt Çarşısı 

Çıfıt, Osmanlı döneminde Yahudilere verilen bir isimdir ve 1492 yılında bölgeye yerleşen Yahudiler tarafından kurulan bu çarşı, o tarihten beri Çıfıt Çarşısı olarak anılmaktadır. Günümüzde Leblebiciler Caddesi ya da Balat Çarşısı olarak bilinen bu çarşı, Balat'ın zengin tarihine tanıklık etme ve sokakları arasında gezinme fırsatı sunar. Aynı zamanda, Leblebiciler Sk. No:4 adresinde bulunan Sevda Gazozcu (Elvan Gazoz), eski zamanların hatırına gazoz içmek isteyenler için ideal bir durak noktasıdır. Çıfıt Çarşısı, günümüzde Türk esnafına ev sahipliği yapmasına rağmen, eski çarşı kültürünün izlerini taşır. Antika dükkanları, özellikle turistler arasında popülerdir. Ayrıca, burada Agora Meyhanesi ve tahmini olarak 15. yüzyılda inşa edildiği düşünülen Balat Yangöl Sinagogu gibi önemli mekanlara rastlamak mümkündür. Bu bölge, antik çağda Tekfur Sarayı'nın ahırları olarak kullanılmıştır ve günümüzde renkli dükkanlarıyla dikkat çeker. Çıfıt Çarşısı'nı ziyaret etmeden, İstanbul'un en ünlü çarşılarından birini keşfetmeden Balat turunu tamamlamış sayılmazsınız. Balat'a 20-25 dakikalık bir yürüme mesafesinde bulunan İstanbul'un popüler müzeleri arasında Tekfur Sarayı Müzesi ve Kariye Müzesi, Balat'ı keşfetmek isteyenler için mutlaka görülmeye değer yerler arasındadır. Fener'den Balat'a geçip kısa bir yürüyüşle bu müzelere ulaşabilir ve zengin tarihleriyle büyülenirsiniz.

Geçmişimizi yansıtan en canlı argümanlardan biri olan Balat sokakları, sadece tarihi koruma altında tutmakla kalmayıp, bir yaşam tarzını da günümüze taşıyor. Bu sokaklarda çekilen fotoğraflar, yaşamın renklerini ve dokusunu dünyaya yansıtarak dikkat çekiyor. Balat sokakları, restorasyon dışında büyük değişikliklere izin verilmeyen bir alan olması sebebiyle, geçmişte yaşadığımız anıları ve duyguları canlı tutan detaylarla dolu. Elma şekeri yediğimiz dükkanlardan, bez bebek oyuncağı aldığımız dükkana kadar her şey ilgi çekici. Renkli çiçeklerle süslenmiş balkonlardan sarkan bir sevgiliniz olmadıysa, geçmişte var olan hayalinizi burada bulabilirsiniz. Cumbalı evlerin arasında elele tutuşup, "Eros"tan gelen aşk okuyla vurulmuş hissini yaşamak da mümkün. Rum nüfusunun etkisiyle şekillenen Balat sokakları, üç farklı dinin bir arada hoşgörü içinde yaşadığı atmosferi yansıtıyor. Kafelerin ve restoranların çoğunun Rumca isimlendirildiği bu bölgede dolaşmak, tarihle iç içe geçmiş bir kültürel deneyim sunuyor.

Kiremit Sokağı 

Balat'ın popüler caddelerinden biri olan Kiremit Sokağı, renkli evleriyle dikkat çeker. Bu cadde, bölgenin güzelliklerini keşfetmek isteyenler için ideal bir rota sunar. Fotojenik evlerin yanı sıra, caddeyi takip ederek Balat'ın gizli kalmış köşelerini keşfetme fırsatınız olabilir. Cadde boyunca birçok ara sokak bulunmaktadır; bu nedenle vaktiniz varsa, bu sokaklara da göz atmanızı öneririm. Sancaktar Tepesi'ne çıkan Rum Lisesi (Kırmızı Tuğlalı Okul) yokuşu, Fener ve Balat'ın tarihi ve turistik yerlerine kolay erişim sağladığından, Balat turunun başlangıç noktası olarak tercih edilebilir. Bu cadde ve çevresindeki sokaklar, sizi Balat'ın büyüleyici atmosferine davet ediyor.

 Balat Meyhaneleri

Balat, Yıldırım Caddesi ile Vodina Caddesi arasında konumlanmış, otantik ve renkli atmosferiyle öne çıkan bir lezzet cennetidir. Bu bölge, sağlı sollu sıralanmış olan meşhur kafe ve restoranlarıyla adeta bir gastronomi şöleni sunmaktadır. 
Perispri: Fener ve Balat'ın gözde mekanları arasında yer alan Perispri, nostaljik bir ortamda sunulan açık büfe kahvaltısı ve unutulmaz Forno köftesi ile misafirlerine keyifli bir atmosfer sunmaktadır. Ayrıca, bölgenin ünlü lezzet noktalarından Balat Turşucussu da burada bulunmaktadır. 
Agora Meyhanesi 1890: İstanbul'un en tanınmış ve tarihi meyhanelerinden biri olan Agora Meyhanesi 1890, Balat'ın kalbinde deniz manzaralı bir atmosfer sunmaktadır. Tarihi dokusuyla öne çıkan mekan, 1890 yılında kurulmuş olup, denizcilikle uğraşan Dulidis ailesinin mirasıdır. 1890'da Yunan Kaptan Asteri tarafından açılan mekan, Yunan kızı Eleni'ye duyulan aşkın etkisiyle kurulmuştur. Agora Meyhanesi, yıllar içinde Asteri Dulidis'den Stelyo Dulidis'e, ardından Hristo'ya ve son olarak Ersin Kalkan'a devredilmiştir. Tarihi ve lezzeti buluşturan bu mekan, Balat'ın eşsiz gastronomi deneyimlerinden birini sunmaya devam etmektedir.

Balat, İstanbul'un tarih kokan semtlerinden biri olup, birçok camii aslında İstanbul'un fethinden sonra kilise olarak inşa edilmiş ve zamanla camiye dönüştürülmüştür. İvaz Efendi Camii, Mimar Sinan'ın bir kalfası tarafından yapılmış olmasına rağmen, öncesinde bu alanda bir kilise bulunduğunu biliyoruz. Atik Mustafa Paşa Camii ise tarihî Aya Tekla Petrus Markus Kilisesi olarak bilinir ve günümüzde Hazreti Cabir Camii olarak anılan bu yapı, geçmiş ile bugün arasında önemli bir köprü vazifesi görmektedir. 

Fethiye Müzesi ve Camii 

1294 yılında inşa edilen ve Pammakaristos Manastırı olarak hizmet veren bu yapı, yıllar içinde kilise, manastır ve patrikhane olarak kullanılmıştır. Osmanlı Dönemi'nde minare ve mihrap eklenerek camiye çevrilen bina, günümüzde hem müze hem de cami olarak hizmet vermektedir. Tarihi dokunun korunduğu müze bölümü, ziyaretçilere yapının geçmişine dair mozaikler ve 14. yüzyıla ait tasvirler sunmaktadır. 

Gül Camii 

İstanbul'da kiliseden dönüştürülen camiler arasında özel bir yere sahip olan Gül Camii, tarihi Bizans dönemine kadar uzanmaktadır. Ayakapı - Balat bölgesinde konumlanan cami, iç duvarlarındaki 19. yüzyıl kalem işi işlemeleri ve Haliç kıyısındaki muhteşem konumuyla dikkat çeker. Aziz Theodosia Manastırı olarak da bilinen bu yapı, II. Bayezid döneminde camiye çevrildiği bilinmektedir. II. Selim tarafından eklenen minaresiyle göz alıcı bir mimariye sahiptir. Gül Camii, Balat'ın zengin tarihini ve kültürel mirasını ziyaretçilere en etkileyici şekilde sunan önemli bir noktadır.

Ferruh Kethüda Camii 

Kanuni Sultan Süleyman'ın sadrazamlarından Semiz Ali Paşa'nın Kethüdası Ferruh Ağa tarafından 1562 yılında Mimar Sinan'ın tasarımıyla inşa edilen Ferruh Kethüda Camii, küçük bir külliye olarak hayata geçirilmiştir. Balat Camii olarak da bilinen bu tarihi kompleks, cami yanında adliye binası, şadırvan ve tekke bölümlerini içermekteydi. Ne var ki, 1877 yılında meydana gelen bir yangında zarar görmüş, adliye binası ve tekke bölümleri kül olmuştur.  1925 yılında tekkelerin kapatılmasının ardından terk edilen cami, uzun bir süre bakımsız kalmış ve 1953 yılında mahalle halkının oluşturduğu bir dernek tarafından restore edilmiştir. Günümüzde hem ziyarete hem de ibadete açık olan Ferruh Kethüda Camii, İstanbul'un tarihi camileri arasında önemli bir yere sahiptir. 

Atik Mustafa Paşa Camii 

Ayatekla Kilisesi'nin 9. yüzyıl Roma dönemine ait kalıntıları üzerine inşa edilen Atik Mustafa Paşa Camii, kiliseden çıkan eserlerin birçoğunu günümüzde İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde sergilemektedir. 1490 yılında II. Bayezid'in vezirlerinden Koca Mustafa Paşa tarafından camiye dönüştürülen bu tarihi tapınak, güneş saati ile dikkat çeken duvarlarıyla öne çıkar. Günümüzde hala ibadete açık olan Atik Mustafa Paşa Camii, Balat'ın zengin tarihini ve dini mirasını yansıtan önemli bir yapıdır.

Balat'ın göz alıcı kültürel zenginliklerinden biri olan Ahrida Sinagogu, İstanbul'un en eski sinagoglarından biridir ve tarihi 15. yüzyıla kadar uzanmaktadır. 500 kişilik ibadet kapasitesiyle İstanbul'un en büyük sinagoglarından biri olan Ahrida Sinagogu, Balat'ın çok dinli ve çok yönlü atmosferini yansıtan önemli bir yapıdır. Balat'ın Yahudi topluluğu için kutsal bir yer olan sinagog, adını Makedonya'nın Ohri şehrinden alan Yahudi göçmenlerin izlerini taşır. Sinagogun içindeki Teva'nın gemi pruvasına benzeyen şekli, farklı yorumlara neden olmuştur. Bazılarına göre Nuh'un Gemisi'ni hatırlatırken, bazıları için İspanya'dan Balat'a getirilen Yahudi göçmenlerini simgeliyor. Sinagogun dikkat çeken diğer özelliklerinden biri, dışarıdan görünmeyen iç kubbesidir. O dönemde azınlıkların kubbeli yapılar inşa etmesi yasak olduğundan, bu tasarım özgün bir çözüm olarak ortaya çıkmıştır.

Sveti Stefan Kilisesi

Sveti Stefan Bulgar Kilisesi, yaygın olarak Demir Kilise olarak bilinir ve oldukça eski bir yapıyı temsil etmektedir. Ahşap maket kilisenin yangını sonrasında, Bulgar gönüllüler tarafından 500 ton demir kullanılarak yeni bir kilise inşa edilmiştir. Osmanlı dönemine dayanan kilisenin sağlam temelleri ve mimari yapısının günümüze kadar korunması, ona ayrı bir önem katmaktadır. Birçok Bulgar'ın ziyaret ettiği bu kilisenin benzersiz mimarisi ve demir kullanımı, Balat'tan ayrılmadan önce görülmesi gereken bir yapıdır. Sveti Stefan Kilisesi, dünya genelinde eşi benzeri olmayan bir örneği temsil etmektedir. Dış cephesinden duvarlarına, merdivenlerinden kabartmalara kadar her detay, demirden yapılmıştır ve bu nedenle kilise sıkça "Demir Kilise" olarak anılmaktadır. Osmanlı döneminde, Ortodoks Bulgar cemaati Rum Ortodoks Patrikhanesi'ne bağlıydı ve ibadetlerini Rum kiliselerinde Rum ayinleriyle yerine getiriyorlardı. Ancak 19. yüzyılda milliyetçilik etkisini göstermeye başladığında, Bulgarlar kendi dillerinde ibadet edebilecekleri bir kurum talep ettiler ve mevcut kilisenin yerine önce ahşap, ardından demirden bir kilise inşa edildi. Haliç kıyısında yıllara meydan okuyan bu kilise, Balat'ın gezilecek yerleri listesinde mutlaka yer almalıdır.

Kanlı Kilise (Meryem Ana Rum Ortodoks Kilisesi)

Balat’ta, Fatih ilçesinin tarihi sokaklarında saklı kalmış bir mimari hazine olan Kanlı Kilise, ya da özgün adıyla Meryem Ana Rum Ortodoks Kilisesi, İstanbul’un en eski Bizans kiliselerinden biridir. Aynı zamanda "Moğolların Meryemi" olarak da bilinen yapı, hem ismiyle hem geçmişiyle dikkat çeker.

Kilisenin geçmişi 7. yüzyıla uzanır; Bizans İmparatoru Maurikios’un kızı tarafından kurulan yapının bugünkü formu 1281 yılında İmparator VIII. Mihail’in kızı Maria Palaiologina tarafından yeniden inşa ettirilmiştir. Maria’nın Moğol hükümdarıyla evlenip eşinin ölümü sonrası İstanbul’a dönüşü, kiliseye “Moğolların Meryemi” isminin verilmesine neden olmuştur.

"Kanlı Kilise" adı ise İstanbul’un fethi sırasında bölgede yaşanan çarpışmaların kanlı izlerine atıfta bulunur. Özelliğiyle dikkat çeken bu yapı, Osmanlı döneminde camiye çevrilmemiş tek Bizans kilisesi olma özelliğini korur. Fatih Sultan Mehmet ve II. Bayezid dönemlerinde çıkarılan fermanlarla Rum cemaatine bırakılmıştır.

Yüksek duvarlarla çevrili ve çoğunlukla kapalı olan kilise, yalnızca özel dini günlerde ziyaret edilebilmektedir. Balat gezilecek yerler listesinin ruhani ve tarihi dokusuyla en özel duraklarından biridir.